Daadkracht van digitale zorg

Mercy Virtual Care is een ziekenhuis met vier etages, 330 medewerkers, een medisch team, én... er is geen enkele patiënt aanwezig. Dit ziekenhuis is er een zonder bedden, waar artsen en verpleegkundigen met supergevoelige camera's en een stroom aan real-time informatie op afstand patiënten in de gaten houden. Deze patiënten liggen in ziekenhuizen die samenwerken met Mercy, of thuis. Deze manier van behandelen en monitoren stelt experts in staat om de patiënt te zien zonder ooit fysiek in dezelfde ruimte te zijn. Mocht de patiënt hulp nodig hebben laat Mercy dat zo snel mogelijk weten aan zorgverleners in de desbetreffende instelling.

Eén van de technieken die Mercy gebruikt is VDOT. Dit betekent Video Directly Observed Therapy en is een uitbreiding van het traditionele DOT, Directly Observed Therapy, waarbij er iemand fysiek aanwezig is om te controleren dat voorgeschreven medicatie juist wordt ingenomen. Met VDOT kan de patiënt waar dan ook een opname maken van zijn of haar medicatieinname en deze opname versturen naar naar de arts of verpleegkundige. Deze controleert vervolgens de video en voilà. Dat bespaart tijd, geld, en zorgt ervoor dat de behandeling zoals gewenst uitgevoerd wordt.

Voor een voorbeeld van de efficiëntie van VDOT werpen we een blik op Hurricane Harvey, die in 2017 aan land kwam in Houston, Amerika. Deze orkaan is de duurste in de geschiedenis, met een toegerichte schade van bijna 200 miljard dollar. Tijdens dit twee weken lange gevecht met de natuur gebruikten zorgverleners een mHealth app om ervoor te zorgen dat patiënten met tuberculosis niet afweken van hun gebruikelijke medicatieschema. Deze VDOT-surveillance zorgde er met succes voor dat maar twee van de 60 patiënten tijdens de orkaan hun inname niet op orde hadden.

Artsen zijn de cirkel rond gegaan; we gaan terug naar de dagen van huisbezoeken, maar dan met een moderne twist. Tablet, sensoren en andere tools vervangen de ouderwetse dokterstas, of vullen deze aan. In sommige innovatieve gevallen, zoals bij Mercy Virtual Care, is fysieke aanwezigheid geeneens meer nodig. Maar waar blijft het persoonlijke dan? Dit blijft, maar wordt in een andere vorm gegoten. Juist door technologie slim toe te passen komt er meer tijd voor het persoonlijke. In plaats van een bezoek door een arts of verpleegkundige die gebukt gaat onder tijdsdruk krijg je een belletje of heb je een video-afspraak, met als het goed is meer aandacht voor jou.

Nanotechnologie in de gezondheidszorg houdt, snel gezegd, het volgende in: de toepassing van nanodeeltjes om reparaties uit te voeren op cellulair niveau. Hele kleine deeltjes dus. Nanosensoren zo klein als een zandkorrel zouden in onze bloedsomloop kunnen speuren naar voortekenen van hartaanvallen, autoimmuunaanvallen, kanker, beroertes, en meer. Dit stelt ons in staat om deze aandoeningen vroegtijdig aan te pakken. Voorkomen is beter dan genezen...

Eén mogelijke uitwerking is een detectiesysteem wat van deze nanodeeltjes gebruik maakt. Google X houdt zich hiermee bezig. Het doel is om op kanker te testen door een pil te nemen die nanodeeltjes in de bloedstroom loslaat. Die deeltjes gaan op zoek en binden zich aan bepaalde cellen. Daarna worden die nanodeeltjes magnetisch gebonden aan een armband waarin ze kunnen versturen wat ze in het lichaam gevonden hebben. Die informatie kan dan op het apparaat of op een computer geanalyseerd worden.

Neuralink is een ander interessant voorbeeld. Dit bedrijf is in 2016 opgericht door Elon Musk (Tesla, SpaceX) en acht anderen. Veel wordt er niet naar buiten gebracht, maar er wordt binnen Neuralink gewerkt aan een implantaat dat je hersenen verbindt met computers. Musk denkt dat dit mensen een betere kans geeft tegen artifical intelligence. "If you can't beat it, join it," aldus Musk.

Een eetbare of oplosbare microchip die binnenin een pil zit zou kunnen helpen met automatisch bijhouden wanneer iemand - of wanneer iemand NIET - zijn of haar medicatie heeft ingenomen. Onderzoek na onderzoek geeft aan dat zo'n 50% van de mensen hun medicijnen niet inneemt op de voorgeschreven wijze. Dit aantal kan veel lager als we overstappen op een slimmere, handigere manier van bijhouden. Een kleine sensor op het lichaam of in de pil kunnen bijdragen aan een forse vermindering.

De Food and Drug Administration, waakhond van eten en medicijnen in de Verenigde Staten, heeft voor het eerst een pil goedgekeurd die bijhoudt of medicatie is ingenomen. De pil, Abilify MyCite, is een antipsychoticum en wordt gebruikt voor de behandeling van onder andere schizofrenie. De pil bevat een kleine, onneembare sensor die communiceert met een pleister die de patiënt draagt. Deze pleister verstuurt informatie naar een smartphone app die de patiënt vrijwillig kan uploaded naar een database, waar artsen de data kunnen bestuderen. Je moet dat natuurlijk wel willen, zo'n pil die je in de gaten houdt.

De mogelijkheden zijn haast niet te tellen als je naar de wereld kijkt als één grote sensor. Stel je voor dat je een waarschuwing krijgt als de bloeddruk van je grootmoeder lager dan gebruikelijk is, gemeten door een sensor op haar pols. Je zou haar kunnen bellen er voor kunnen zorgen dat ze (eerder) haar medicatie inneemt. Autosturen zouden een insuline-waarschuwing kunnen geven (via audio of beeld) wanneer iemand kans loopt op hyper- of hypotensie.

Zijn er nog wel bakstenen ziekenhuizen nodig als al deze innovaties er voor zorgen dat steeds meer mensen thuis kunnen en willen blijven? Ziekenhuizen zullen altijd blijven bestaan, maar het soort patiënt dat over de vloer komt gaat veranderen. Er zullen steeds minder zieke mensen in het ziekenhuis komen en steeds meer gezonde mensen die vroegtijdig een probleem willen tackelen. Deze verschuiving zorgt ervoor dat er veel banen worden gecreëerd in de thuiszorg, terwijl in het ziekenhuis banen zullen wegvallen. Ziekenhuizen zullen moeten inspelen op toenemende vrijheid van de patiënt en behandelen op afstand. Slimme toepassing van al deze technologie zal ons helpen met het voorkomen van een scala aan nare aandoeningen. App ontwikkelaar Webuildapps draagt daar graag aan bij.

Een voorbeeld van preventief handelen is de dubbele mastectomie van Angelina Jolie. Jolie nam deze beslissing nadat dokter er achter waren gekomen dat ze drager was van het "slechte gen" BRCA1 en ongeveer 87% kans had om borstkanker te krijgen. Ze had ook 50% kans op eierstokkanker, en liet deze vervolgens ook verwijderen. Als het je gezondheid betreft is voorkomen altijd beter dan genezen. Of dat nou door smartphones, sensoren, pillen of een virtueel ziekenhuis komt: je gezondheid is je belangrijkste bezit.